Thứ Sáu, 17 tháng 10, 2025

Sông Lam

Sông Lam

Sông Lam (tên gọi khác: Ngàn Cả, Sông Cả, Nậm Khan, Thanh Long Giang) là một trong hai con sông lớn nhất ở Bắc Trung Bộ Việt Nam

Sông bắt nguồn từ cao nguyên Xiengkhuang, Lào. Phần chảy trên lãnh thổ Lào gọi là Nam Khan. Phần chính của dòng sông chảy qua Nghệ An, phần cuối của sông Lam hợp lưu với sông La từ Hà Tĩnh, tạo thành ranh giới của Nghệ An và Hà Tĩnh đổ ra biển tại cửa Hội. Cụ thể, trên lãnh thổ Việt Nam, nó chảy qua địa phận huyện Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông, Anh Sơn, Đô Lương, Nam Đàn, giữa các huyện Thanh Chương, Hưng Nguyên, Nghi Lộc, thành phố Vinh của tỉnh Nghệ An và các huyện Đức Thọ, Nghi Xuân, thị xã Hồng Lĩnh của tỉnh Hà Tĩnh trước khi đổ ra vịnh Bắc Bộ.

Tổng cộng các chiều dài của sông theo Bách khoa toàn thư Việt Nam là khoảng 520 km, đoạn chảy trong nội địa Việt Nam khoảng 361 km. Tuy nhiên có nguồn khác thì cho rằng dòng sông này có hai nguồn chính, nếu tính theo đầu nguồn từ Nậm Mơn (từ dãy Pu Lôi) thì Sông Lam dài 530 km, nếu tính đầu nguồn bắt đàu từ Nậm Mô (cao nguyên Trấn Ninh) thì chiều dài sông là 432 km.[1] Diện tích lưu vực của con sông này là 27.200 km², trong số đó 17.730 km² thuộc Việt Nam. Tính trung bình của cả triền sông thì sông Lam nằm ở cao độ 294 m và độ dốc trung bình là 18,3%. Mật độ sông suối là 0,60 km/km². Từ biên giới Việt-Lào đến Cửa Rào, lòng sông dốc nhiều với hơn 100 ghềnh thác. Từ Cửa Rào trở về xuôi, tàu thuyền nhỏ có thể đi lại được trên sông vào mùa nước. Tổng lượng nước 21,90 km³ tương ứng với lưu lượng trung bình năm 688 m³/s và môđun dòng chảy năm 25,3 l/s.km². Lưu lượng trung bình mỗi năm tại Cửa Rào là 236 m³/s, tại Dừa: 430 m³/s. Mùa lũ từ tháng 6 đến tháng 11 cũng là mùa mưa, góp khoảng 74-80% tổng lượng nước cả năm.

Cầu Bến Thủy

Sông chảy theo hướng Tây Bắc-Đông Nam, khi gần tới biển chảy ngược lên hướng Bắc. Có một số nhánh sông nhân tạo lấy nước từ Sông Lam như sông Đào.

Cách gọi khác

Ngàn Cả hay sông Cả là tên cũ của sông Lam. Ngày nay, sông Cả chỉ phần nhánh chính từ Nghệ An của sông Lam. Nhánh này hợp với nhánh lớn thứ hai là sông La, từ Hà Tĩnh, để tạo thành phần hạ nguồn của sông Lam. Tiếng Cả vừa hàm nghĩa là "lớn", vừa có hàm nghĩa là "mẹ", mẹ của những con sông nhỏ đổ về như Nậm Nơn, Nậm Mộ, sông Giăng, và sông La. Còn tên "sông Lam" có lẽ do màu nước xanh. Sông còn có các tên như Lam Giang, Thanh Long Giang, Lam Thủy.

===============================

Bài văn Tả dòng sông Lam :


Mẫu 01. Bài văn Tả dòng sông Lam hay nhất


"Ai vô xứ Nghệ quanh quanh

Non xanh nước biếc như tranh họa đồ."

 

Xứ Nghệ, nơi được ca ngợi trong bài thơ trên, là một mảnh đất đầy truyền thống và kiêng sức, với những con người hiếu học và những nhân tài kiệt xuất đã đóng góp lớn cho sự phát triển của đất nước Việt Nam. Mặc dù xứ Nghệ nghèo khó, nhưng lại không thiếu vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời và rạng ngời.

Trong chuyến du lịch mùa hè vào Nghệ An, em được bố cho trải nghiệm và tận hưởng vẻ đẹp của dòng sông Lam, một phần quan trọng của truyền thuyết và văn hóa của vùng này. Khi em đến bên bờ sông Lam, bầu trời vẫn còn mờ sáng, và ánh sáng mặt trời chưa thể len lỏi qua tầng mây. Màn sương dày đặc phủ kín mọi nẻo đường, tạo ra một khung cảnh bí ẩn và tĩnh lặng khắp nơi trên mảnh đất Nghệ An.

Dòng sông Lam nổi tiếng với nước xanh ngọc bích, và em thấy được rằng câu miêu tả đó không hề sai. Nước sông Lam thật sự trong veo và tinh khiết như ngọc bích quý giá. Dòng sông này ôm lấy làng quê, đẹp đẽ và tĩnh lặng. Trong lòng sông, các đàn cá nhảy nhót, tạo ra những vũ điệu nghị lực, còn thỏa sức bơi lội. Xung quanh, lũy tre xanh um tạo nên những bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, như cô gái trẻ đang làm đẹp cho mảnh đất này.

Dòng sông Lam là tuyến giao thông sôi động, với các tàu thuyền qua lại, tạo nên không khí sôi động và tràn đầy năng lượng từ sáng sớm. Sông Lam cũng đóng vai trò quan trọng trong cung cấp phù sa cho các xóm làng xung quanh, góp phần cải thiện cuộc sống và kinh tế của người dân Nghệ An.

Chuyến du lịch này đã để lại trong em những ký ức đáng nhớ và sâu sắc về vẻ đẹp của dòng sông Lam và sự hiền hòa của đất nước Việt Nam. Em luôn khao khát được quay lại, trải nghiệm thêm và hiểu rõ hơn về vẻ đẹp thuần khiết của sông Lam và vùng đất Nghệ An.


Mẫu 02. Bài văn Tả dòng sông Lam chọn lọc

Con sông Lam, một nguồn sống vẫn chảy ven thành phố quê em, đã gắn bó với người dân và với em từ những ngày em còn rất nhỏ. Sự kết nối mật thiết giữa sông và con người đã kéo dài qua bao thế hệ. Sông Lam ở quê em rộng lớn và mênh mông, nước sông thường có màu xanh biếc, trong veo và luôn lặng lẽ trôi theo dòng, hướng về biển cả. Sông thường đẹp nhất vào những ngày hè ấm áp.

Buổi sáng, khi mặt trời vừa mới hé mắt, ánh nắng ban mai lan tỏa từ phía đông làm cho dòng sông tỏa sáng dưới những tia nắng mềm mại. Sông Lam trong trạng thái này như một chiếc áo lụa đào, lấp lánh với ánh nắng ban mai. Mặt sông phản chiếu hình ảnh của các tòa nhà cao tầng trong thành phố, và âm thanh cuộc sống sôi động bên bờ sông lan tỏa khắp nơi. Hai bên bờ sông, hàng dừa xanh nghiêng mình tạo bóng mát, và đàn chim đua nhau hát ca chào đón ngày mới.

Trưa đến, dòng sông trở nên yên bình dưới cái nắng chói chang, nhưng vẫn rất đẹp với chiếc áo xanh quyến rũ. Mặt nước vẫn lặng lẽ trôi theo dòng, và đôi khi, các con cá bơi nhẹ dưới nước mát lành.

Mỗi khi chiều buông xuống, Sông Lam trở nên tuyệt đẹp hơn với chiếc áo màu vàng lung linh của hoàng hôn. Mặt nước của sông lấp lánh dưới ánh hoàng hôn. Những đám mây trắng bồng bềnh nhanh chóng trôi qua, tạo ra những tạo hình thú vị trên bầu trời, và tất cả cùng hòa quyện vào bức tranh đẹp của bình minh. Ven bờ sông, các trẻ nhỏ tụ tập, vui đùa, và cùng nhau tận hưởng những câu chuyện.

Vào buổi tối, khi mặt trời nhường chỗ cho mặt trăng lấp lánh, Sông Lam tỏa sáng trong bóng đêm. Từng làn gió thoảng qua tạo ra những làn sóng nhẹ nhàng, tạo ra một thảm màu tím biếc trên mặt nước sông. Trên tấm thảm tím ấy, ánh trăng và ngàn vì sao làm cho dòng sông trở nên lộng lẫy. Sông Lam vào buổi tối thường rất yên bình, và những bãi cát ven sông trải dài trông xanh mướt. Các con nước chảy êm đềm, và đôi khi, bạn có thể thấy các con cá nhảy nhót trong dòng nước mát lành. Trên bờ sông, những chiếc thuyền nhỏ đang kéo lưới, và tiếng ca và hò của người dân càng làm cho dòng sông trở nên sống động hơn.

Sông Lam, biểu tượng của quê hương em, là nguồn cảm hứng cho phong cảnh xung quanh. Làng quê ngày càng thêm đẹp và thơ mộng nhờ dòng sông này. Em hy vọng rằng Sông Lam sẽ mãi mãi giữ nguyên vẻ đẹp của nó, luôn trong xanh, tươi đẹp, và tràn đầy sự trẻ trung như thế.


Mẫu 03. Bài văn Tả dòng sông Lam đạt điểm cao

Tuổi thơ của em là những ký ức đáng trân trọng, gắn liền với vẻ đẹp tươi trẻ và hồn nhiên của quê hương. Khuôn mặt quê mùa của em chứa đựng những khoảnh khắc đáng nhớ, những hình ảnh thuở bé vẫn còn tươi đẹp trong trí nhớ. Dòng sông Lam, một nhánh của dòng sông Hồng, đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống của em và cộng đồng xóm làng. Sông Lam, như một người bạn thân thiết, chảy qua từng xóm làng, từng cánh đồng lúa, và từng con đường quen thuộc của quê hương em. Nó mang theo vẻ đẹp tự nhiên của quê nhà và tạo ra một khung cảnh đẹp đẽ khó quên.

Buổi sáng, dòng sông Lam tỏa sáng như một dải lụa đào thướt tha. Ánh nắng ban mai in bóng lên mặt nước, tạo nên một bức tranh tinh khôi và thanh khiết. Trưa, nắng chói chang làm cho mặt sông lung linh như viên ngọc quý. Trên bờ sông, những hàng tre tạo nên bóng mát dịu dàng, là nơi mà các loài chim như cò trắng và bói cá lông xanh thường đến thảnh thơi.

Buổi chiều, dòng sông Lam trở nên sôi động hơn, khi bọn trẻ như em tập trung tại đây để tắm mát. Chúng tôi vui đùa, tận hưởng từng khoảnh khắc hạnh phúc dưới ánh nắng chiều ấm áp. Tận cùng của dòng sông thường là nơi bác thuyền chài mồi câu cá, tạo ra âm thanh rì rào đầy sức sống.

Buổi tối, dòng sông Lam trở nên lãng mạn và thơ mộng hơn. Ánh trăng lấp lánh bên trên, làm cho sông biến thành một con đường trăng dát vàng rạng ngời. Em và các bạn thường dành thời gian ngồi bên bờ sông, ngắm nhìn cảnh đẹp và hít thở không khí trong lành. Đó là khoảnh khắc thư thái và yên bình sau một ngày học tập và vui chơi.

Em yêu dòng sông Lam như một người bạn thân thiết. Dòng sông này đã chứng kiến những kỷ niệm vui vẻ và đáng nhớ trong tuổi thơ của em. Mặc dù thời gian có trôi qua và những ký ức có thể mờ dần, nhưng hình ảnh dòng sông quê hương sẽ mãi mãi in sâu trong tâm trí và trái tim em.


Mẫu 04. Bài văn Tả dòng sông Lam ý nghĩa

Nhắc về quê hương, không thể nào quên được hình ảnh của những dòng sông êm đềm chảy, ngày ngày bồi đắp phù sa cho xóm làng và tôn thêm vẻ đẹp cho quê hương và dáng hình đất nước Việt Nam. Trong trí nhớ của tôi, dòng sông Lam, quê hương xinh đẹp của tôi, là một trong những dòng sông đẹp nhất.

Dòng sông Lam chảy qua vùng biên giới giữa hai tỉnh miền Trung nước Việt Nam: Nghệ An và Hà Tĩnh. Nó là nơi tuyệt vời thể hiện sự hòa quyện giữa hai nơi này. Mỗi sớm mai, mặt nước sông Lam lung linh dưới ánh nắng ban mai. Mọi thứ xung quanh tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp với những tòa nhà cao tầng và âm thanh rì rào của cuộc sống đang thức giấc. Vào giữa ngày, dòng sông trở nên yên bình và tĩnh lặng. Mặc dù nắng chói chang nhưng mặt nước vẫn in đậm sắc xanh mát lành. Các con cá lặng lẽ bơi dưới dòng nước trong suy tư. Buổi chiều mang lại một vẻ đẹp khác biệt. Ánh hoàng hôn chiếu sáng dòng sông và làm nó trở nên rạng rỡ với màu áo vàng lung linh. Bầu trời trở nên rực rỡ, và bãi cát ven sông càng thêm xanh tươi. Các đứa trẻ đùa nghịch, hóng mát, và tận hưởng niềm vui đang đến.

Hai bên bờ sông thường là những bãi bồi phù sa, nơi mà nông dân tận dụng để trồng rau và cây ngô, giúp đời sống của họ trở nên thịnh vượng hơn. Sông Lam cũng là nơi giao thương buôn bán, với những con thuyền cá và thuyền khai thác cát đi lại không ngừng. Có thể thấy cuộc sống sôi động và nhộn nhịp từ sông Lam. Dòng sông Lam không chỉ là một nguồn cảm hứng cho phong cảnh xung quanh mà còn là một phần quan trọng trong cuộc sống và kinh tế của những người dân tận dụng nguồn lợi từ nó.

Sông Lam, linh hồn của quê hương tôi, đã tạo nên những hình ảnh đẹp đẽ và những kỷ niệm khó quên trong tâm hồn tôi. Những bãi bồi phù sa, những con thuyền cá, và mặt nước sáng bóng của dòng sông này đều là một phần quan trọng của cuộc sống và văn hóa trong xứ Nghệ. Tôi luôn trân trọng và yêu quý dòng sông Lam, và hy vọng rằng nó sẽ mãi mãi giữ vẻ đẹp và ý nghĩa của mình trong lòng những người dân nơi đây và của cả nước Việt Nam.

======================

Tìm Em Câu Ví Sông Lam

Nhạc sĩ: NgÔ SỸ NgỌc

Một chiều trên dòng sông Lam

Anh gọi em cô gái lái đò

Chuyến đò chiều anh đưa sang sông

Anh thầm thương cô gái lái đò

Ngày ngày anh sang thăm em

Nhà em bên lở anh ở bên bồi

Câu đợi câu chờ đôi ta thương nhau

Trên dòng sông in bóng trăng thề

Một câu ví anh trao nửa câu ví em thương

Củ sắn củ khoai mồ hôi chát mặn

Thương anh rồi nhớ đợi nghe anh

Cứ chiều về cánh cò lội bên sông

Cô lái đò xưa nay tròn mười tám

Bao năm tháng trôi qua bao mùa xuân chờ đợi

Răng anh không về năm tháng đợi chờ mong

Răng anh nỏ về nỏ về bên em

Ơi câu ví anh trao

Mùa xuân anh trở lại

Em sang sông lấy chồng bỏ mặc bến đò xưa

Quên câu thương câu chờ lỡ hẹn người ơi

Nắng chiều về sáo diều gọi trăng lên

Tiếng hò gọi em cô lái đò ngày ấy

Anh nhớ cùng em trên con đê nhỏ

Trên cánh đồng tôm cá còn thương nhau

Anh trở về tìm lại đò xưa

Một câu ví anh trao nửa câu ví em thương

Củ sắn củ khoai mồ hôi chát mặn

Thương anh rồi nhớ đợi nghe anh

Cứ chiều về cánh cò lội bên sông

Cô lái đò xưa nay tròn mười tám

Bao năm tháng trôi qua bao mùa xuân chờ đợi

Răng anh không về năm tháng đợi chờ mong

Răng anh nỏ về nỏ về bên em

Ơi câu ví anh trao

Mùa xuân anh trở lại

Em sang sông lấy chồng bỏ mặc bến đò xưa

Quên câu thương câu chờ lỡ hẹn người ơi

Nắng chiều về sáo diều gọi trăng lên

Tiếng hò gọi em cô lái đò ngày ấy

Anh nhớ cùng em trên con đê nhỏ

Trên cánh đồng tôm cá còn thương nhau

Anh trở về tìm lại đò xưa

Núi Hồng ơi

Trách chi đò lỡ duyên tình

Nợ duyên đứt gánh nên anh đi tìm

Câu ví sông Lam

===========================

Lỡ hẹn với dòng Lam

Sáng tác: nhạc Xuân Hòa, thơ Nguyễn Khắc Tú

 

Mây chiều bảng lảng soi bóng [Em] nước

Một chiếc thuyền [Am] nan vội vã [Em] trở về

Sông [D] Lam một dải xanh [Am] như ngọc

Vời vợi [D] mắt ai buồn [B7] tái tê

 

Xa xa mây phủ non Hồng [Em] Lĩnh

Đá vàng hoa [Am] cải nở [Em] bên sông

Câu hát giận [Am] thương vương sóng [Em] nước

Đò đầy đò phải sang [D] sông

Đến [Am] duyên em [Bm] đi lấy [Em] chồng

 

Đôi mặt người [Bm] thương nghiêng vành [Em] nón

Giận hờn chi [E] rứa bến sông [Am] buồn.

Anh nỏ ngỏ [D] lời em chờ [C] đợi sớm [G] hôm

Vì hoa đến [Am] thì, thì hoa phải [Bm] nở

Em xuống bến [D] đò em về bên [Bm] nớ

Nước mắt nhạt nhòa theo mái chèo [C] buông

 

Từ đổ chia [G] tay anh phiêu bạt muôn [C] phương

Nay trở về [Bm] quê đò [E] gác bến [Am] rồi

Nghe câu ví dặm người [G] ơi

Sương [Em] chiều ướt lạnh dòng [Am] trôi

Sông [D] Lam xanh biếc đôi [G] bờ

Mà anh lỡ [Bm] hẹn chuyến đò sang [D] ngang

Sông [Bm] Lam bên lở bên [D] bồi

Mà anh lỡ [Bm] hẹn với người [Em] anh thương

=========

Về xứ nghệ cùng anh

Tác giả: Xuân Hòa

Thơ: Phuong Thảo

Ɛm có về xứ nghệ với anh không.?

Đất miền trung mưa dầm nắng gió

Về đó rồi em thương nhiều hơn nữa.

Ɓởi nơi anh thắm đượm tình quê.

Ɛm có về xứ nghệ với anh không.?

Ϲó dòng sông tuổi thơ anh lặn lội.

Ϲâu dân ca bắt nguồn từ đồng ruộng.

Để ai xa luôn vẫn nhớ về quê.

Ɲặng nghĩa ân tình câu ví dặm người ơi.

Về đi em,về với quê anh.

Ɲước biếc non xanh đường quanh quanh xứ nghệ.

Về bên anh nghe lời thương của mẹ.

Ɛm mần du xứ nghệ chẳng ham kẻ giàu sang.

Ɗù một nắng hai sương ấm bao tình nghĩa.

Rằng gừng caу muối mặn tiếng nói nỏ giống ai.

Ɗừ đã nói уêu em lời уêu thương còn mãi.

Ɛm thương em có về xứ nghệ với anh không.?

Ɛm thương theo anh về xứ nghệ cùng anh.

Ɛm có về xứ nghệ với anh không.?

Đất miền trung mưa dầm nắng gió

Về đó rồi em thương nhiều hơn nữa.

Ɓởi nơi anh thắm đượm tình quê.

Ɛm có về xứ nghệ với anh không.?

Ϲó dòng sông tuổi thơ anh lặn lội.

Ϲâu dân ca bắt nguồn từ đồng ruộng.

Để ai xa luôn vẫn nhớ về quê.

Ɲặng nghĩa ân tình câu ví dặm người ơi.

Về đi em,về với quê anh.

Ɲước biếc non xanh đường quanh quanh xứ nghệ.

Về bên anh nghe lời thương của mẹ.

Ɛm mần du xứ nghệ chẳng ham kẻ giàu sang.

Ɗù một nắng hai sương ấm bao tình nghĩa.

Rằng gừng caу muối mặn tiếng nói nỏ giống ai.

Ɗừ đã nói уêu em lời уêu thương còn mãi.

Ɛm thương em có về xứ nghệ với anh không.?

Ɛm thương theo anh về xứ nghệ cùng anh.

Ɛm thương em có về xứ nghệ với anh không.?

Ɛm thương theo anh về..xứ nghệ..cùng anh.!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét